Βαλβολίνες

 ΒΑΛΒΟΛΙΝΕΣ ΟΧΗΜΑΤΩΝ
Τα συστήματα ταχυτήτων αυτοκινήτων, όπως αυτά στα χειροκίνητα κιβώτια ταχυτήτων και τα διαφορικά, έχουν την τάση να εμπλέκονται σε μεγάλη επαφή μετάλλου με μέταλλο, προκαλώντας θερμότητα και τριβή που οδηγεί σε φθορά και πιθανή αστοχία εξαρτημάτων εάν δεν συντηρηθούν σωστά. Η χρήση του σωστού λαδιού κιβωτίου ταχυτήτων για κάθε εφαρμογή βοηθά στην προστασία αυτών των κινούμενων μερών μειώνοντας την τριβή και μεταφέροντας τη θερμότητα μακριά από αυτά.

Τι είναι ένα γρανάζι;
Ένα γρανάζι αυτοκινήτου είναι ένας περιστρεφόμενος οδοντωτός κύλινδρος, ο οποίος σχηματίζει ένα πλέγμα με ένα άλλο οδοντωτό εξάρτημα μηχανής ή γρανάζι και μεταδίδει ροπή. Τα γρανάζια μπορούν να αλλάξουν τη ροπή, την ταχύτητα και την κατεύθυνση της πηγής ισχύος και αποτελούν κρίσιμο στοιχείο σε ένα σύστημα μετάδοσης κίνησης αυτοκινήτου. Τα γρανάζια διατίθενται σε πολλά σχέδια, όπως  ελικοειδή, λοξότμητα, υποοειδή κ.α. σχέδια.

Τι είναι το λιπαντικό κιβωτίου ταχυτήτων έναντι του λιπαντικού κινητήρα;
Το λάδι κιβωτίου ταχυτήτων είναι ένα λιπαντικό που χρησιμοποιείται ειδικά για χειροκίνητα κιβώτια ταχυτήτων και διαφορικά. Βοηθά το σύστημα μετάδοσης κίνησης να λειτουργεί ομαλά και προστατεύει τα κρίσιμα εσωτερικά μέρη στα συστήματα μετάδοσης του οχήματος από φθορά και ζημιές από θερμότητα. Η ανεπαρκής λίπανση μπορεί να οδηγήσει σε τρίψιμο, διάβρωση και γδαρσίματα σημαντικών εξαρτημάτων του συστήματος μετάδοσης κίνησης. Αυτή η φθορά μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την απόδοση ενός οχήματος και τελικά να οδηγήσει
σε δαπανηρές επισκευές.

Το λάδι κιβωτίου ταχυτήτων έχει υψηλότερο ιξώδες από το λάδι κινητήρα. Αναγνωρίζεται από την ταξινόμηση απόδοσης και το ιξώδες του. Η Ενωση Μηχανικών Αυτοκινήτου (SAE) δημοσιεύει έναν οδηγό βαθμολόγησης ιξώδους (J306) για λάδι κιβωτίου ταχυτήτων, ο οποίος είναι διαφορετική κλίμακα από την κλίμακα λαδιού κινητήρα του SAE (J300).

Ταξινομήσεις απόδοσης API λιπαντικού κιβωτίου ταχυτήτων
Υπάρχουν πολλές ταξινομήσεις λιπαντικών κιβωτίων ταχυτήτων, οι δύο πιο συνηθισμένες ορίζονται από το Αμερικανικό Ινστιτούτο Πετρελαίου (API):
Το API GL-4 ταξινομεί τα λιπαντικά και τα λιπαντικά χειροκίνητου κιβωτίου ταχυτήτων για επιβατικά αυτοκίνητα και ελαφρά φορτηγά που χρησιμοποιούνται σε κιβώτια ταχυτήτων τρακτέρ και τελικούς μηχανισμούς μετάδοσης κίνησης σπειροειδών κωνικών γραναζιών.
Το API GL-5 ορίζει υποειδείς τελικές οδεύσεις επιβατικών αυτοκινήτων, ελαφρών και βαρέων φορτηγών και λεωφορείων όπου υπάρχει μεγάλη κίνηση ολίσθησης κατά μήκος των γραναζιών.
Ορισμένοι κατασκευαστές αυτοκινήτων απαιτούν λιπαντικά που πληρούν τις δικές τους εσωτερικές προδιαγραφές. Η Mercedes-Benz, η GM, η Ford, η Volvo και άλλες έχουν προδιαγραφές για τα λιπαντικά που θα χρησιμοποιηθούν στον εξοπλισμό τους, ιδιαίτερα όπου προσφέρεται ειδική εγγύηση ή εκτεταμένη χρήση του λιπαντικού.

Ιξώδες λιπαντικών κιβωτίου ταχυτήτων
Υπάρχουν δύο κοινά ιξώδη λαδιού κιβωτίου ταχυτήτων επιβατικών οχημάτων.
 75W-90
Το λάδι κιβωτίου ταχυτήτων 75W-90 χρησιμοποιείται σε συνθήκες ακραίας πίεσης και μπορεί να συνιστάται για διαφορικά περιορισμένης ολίσθησης και για χρήση σε ψυχρότερα κλίματα. Το παχύ φιλμ λαδιού που σχηματίζει αυτό το λάδι μπορεί να αντέξει σε υψηλές θερμοκρασίες.
 80W-90
Το λάδι κιβωτίου ταχυτήτων 80W-90 μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνθήκες ακραίας πίεσης και ως λιπαντικό για ορισμένα μη συγχρονισμένα χειροκίνητα κιβώτια ταχυτήτων σε φορτηγά ή λεωφορεία βαρέως τύπου.

Λιπαντικά Monograde
Το SAE ταξινομεί τα λιπαντικά κιβωτίων ταχυτήτων κατάλληλα για λειτουργία σε μία θερμοκρασία σε μονόβαθμη κλίμακα. Το λάδι κιβωτίου ταχυτήτων που προορίζεται για υψηλές θερμοκρασίες περιβάλλοντος χαρακτηρίζεται από έναν μόνο αριθμό, όπως το SAE 50. Οι υψηλότεροι αριθμοί, όπως πχ SAE 90, υποδεικνύουν ένα πιο παχύρρευστο λάδι.

Πολυβάθμιο λιπαντικό κιβωτίου ταχυτήτων
Τα λιπαντικά πολλαπλών ταχυτήτων έχουν πρόσθετα που αλλάζουν το ιξώδες τους σε διαφορετικές θερμοκρασίες λειτουργίας. Αυτά τα λιπαντικά κιβωτίων ταχυτήτων φέρουν την ένδειξη για το ιξώδες του λαδιού σε χαμηλή και υψηλή θερμοκρασία. Για παράδειγμα, το λάδι κιβωτίου ταχυτήτων SAE 80W-90 έχει βαθμονόμηση χαμηλής θερμοκρασίας 80 και υψηλής θερμοκρασίας 90.

Τι θα συμβεί αν δεν αλλάξετε λιπαντικό στο κιβώτιο ταχυτήτων;
Εάν δεν αλλάξετε το λάδι κιβωτίου ταχυτήτων σας σύμφωνα με το προτεινόμενο πρόγραμμα του κατασκευαστή, διατρέχετε σοβαρή ζημιά στο κιβώτιο ταχυτήτων του αυτοκινήτου σας και σε άλλα συστήματα ταχυτήτων. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι πρέπει να αντικαταστήσετε εξαρτήματα και να επισκευάσετε το κιβώτιο ταχυτήτων σας, με σημαντικό κόστος. Το λάδι κιβωτίου ταχυτήτων φθείρεται με την πάροδο του χρόνου. Τα χειροκίνητα κιβώτια ταχυτήτων και άλλα συστήματα γραναζιών λειτουργούν με μεγάλη επαφή μετάλλου σε μέταλλο. Η φυσική τριβή αλέθει αυτά τα κινούμενα μέρη και τα μικροσκοπικά μεταλλικά σωματίδια συσσωρεύονται αργά στο λάδι του κιβωτίου ταχυτήτων. Αυτοί οι παράγοντες τελικά θέτουν σε κίνδυνο τις λιπαντικές ιδιότητες του λαδιού κιβωτίου ταχυτήτων, επομένως εάν το λάδι του κιβωτίου ταχυτήτων σας δεν αποστραγγίζεται και δεν αντικαθίσταται περιοδικά, θα μειώσει τη διάρκεια ζωής του κιβωτίου σας.

Πόσο συχνά πρέπει να αλλάζει το λιπαντικό του κιβωτίου ταχυτήτων;
Συμβουλευτείτε πρώτα το εγχειρίδιο του ιδιοκτήτη σας, αλλά εάν οδηγείτε το αυτοκίνητό σας υπό κανονικές συνθήκες, θα πρέπει να αλλάζετε το λάδι του κιβωτίου σας κάθε 48.000 έως 80.000 km (30.000 έως 50.000 μίλια) για ένα αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων και 96.000 έως 160.000 km (601000 μίλια) ένα χειροκίνητο κιβώτιο ταχυτήτων. Εάν υποβάλλετε τακτικά το αυτοκίνητό σας σε δύσκολες συνθήκες, όπως ρυμούλκηση ή οδήγηση σε λάσπη, μπορεί να χρειαστεί να αλλάζετε λάδι κιβωτίου ταχυτήτων όσο συχνά κάθε 24.000 km (15.000 μίλια).

Ποια είναι τα σημάδια ότι πρέπει να αλλάξει το λιπαντικό στο κιβώτιο ταχυτήτων;
Δώστε προσοχή στην αίσθηση του κιβωτίου σας καθώς αλλάζετε σχέσεις. Γλιστράει ή χτυπάει; Οι περίεργες μυρωδιές καψίματος, παραξενοί ήχοι ή τρίψιμο είναι επίσης σημάδια ότι πρέπει να αλλάξετε λάδι κιβωτίου ταχυτήτων. Προσέξτε για διαρροές, καθώς μπορεί να υποδηλώνουν μολυσμένο λάδι. Εάν το λάδι κιβωτίου ταχυτήτων σας είναι σκούρο  ίσως είναι έτοιμο για αλλαγή. Τέλος, ένα αναμμένο λαμπάκι «check engine» στο ταμπλό σας είναι πάντα σημάδι ότι κάτι κάτω από το καπό απαιτεί την άμεση προσοχή σας.


https://youtu.be/oLMXVt1iHjg?si=ej-5oWr5nr-9pQsK

https://youtu.be/tQlwychWvwU?si=EBejem11-s9tBZqO


CHARTjpg